Partner serwisu
25 listopada 2014

KZEK sfinansowały nadajniki dla ślepowronów

Kategoria: Aktualności

Polscy naukowcy jako pierwsi na świecie zbadali sposób migracji ślepowrona – jednego z gatunków czapli. Badania zostały przeprowadzone przy użyciu nowoczesnej technologii – nadajników GPS/GSM. Zakup trzech nadajników został sfinansowany przez firmę Krakowskie Zakłady Eksploatacji Kruszywa „Kruszywo S.A.”. Na terenie dwóch żwirowni, gdzie prowadzone jest wydobycie przez Kruszywo S.A. gniazduje prawie 30% polskich ślepowronów.

KZEK sfinansowały nadajniki dla ślepowronów

Ślepowron jest w Polsce bardzo rzadkim gatunkiem czapli – cała jego populacja liczy niecałe 900 par. Jedyne stałe miejsca gniazdowania w Polsce znajdują się w dolinie górnej Wisły (okolice Oświęcimia i Skoczowa). Jest to w Europie jedno z najbardziej na północ wysuniętych legowisk tego gatunku. Ślepowrony z kolonii w Polsce muszą pokonać ponad 4000 kilometrów by dotrzeć na zimowiska w Sahelu w środkowej Afryce.

Naukowcy chcieli zbadać sposób wędrówki tych ptaków oraz dokładnie określić miejsca zimowania. W roku 2012 schwytali trzy dorosłe osobniki w pobliżu kolonii lęgowej w Brzeszczach (woj. małopolskie). Każdy z ptaków został zaopatrzony w nadajnik GPS/GSM polskiej firmy – Ecotone. Nadajniki ważyły po około 20g i stanowiły nieco ponad 3% masy ciała ptaków. Były one ładowane za pomocą paneli słonecznych umieszonych na ich powierzchni. Co kilka godzin nadajnik wysyłał do serwera informację o lokalizacji ptaka, która pojawiała się w postaci punktu na mapie na komputerach naukowców.

Nadajniki w technologii GPS/GSM wykorzystywane są do śledzenia ptaków od zaledwie kilku lat, są one o wiele tańsze w obsłudze w porównaniu do tradycyjnych nadajników „satelitarnych”, wykorzystują one bowiem szeroko dostępną sieć komórkową a nie drogie satelity.    

Badania pokazały, że ślepowrony podczas wędrówki na zimowiska lecą tylko w nocy, z prędkością około 50 km/h. Za dnia, w przerwach między nocnymi lotami, ślepowrony odpoczywały. Podczas jednej nocy ptaki pokonywały bez odpoczynku do kilkuset kilometrów.

Największym zaskoczeniem dla naukowców było odkrycie, że ślepowrony wędrują całkiem odmiennie niż ich bliska kuzynka – czapla purpurowa, która całą trasę na zimowiska (ponad 4000 km) pokonuje w przeciągu 5-7 dni. Ślepowrony natomiast podczas wędrówki stosują technikę „żabich skoków” – po kilkudniowych przelotach robiły bowiem długie odpoczynki trwające po około dwa tygodnie. Po odpoczynku podejmowały dalszą wędrówkę. Nasze ślepowrony odpoczywały w środkowych Włoszech, na Korsyce, Sardynii i w Algierii. Wstępne dane wskazują, że wędrówka na zimowiska zajmuje ślepowronowi około dwa miesiące.

Odmienność strategii wędrowania ślepowrona wynika prawdopodobnie z większego obciążenia skrzydeł podczas lotu oraz możliwości efektywnego żerowania w nocy. Uzyskane wyniki z uwagi na niewielką liczbę zamontowanych nadajników należy traktować jako wstępne, ponadto nie udało się zlokalizować docelowych zimowisk badanych ślepowronów. Projekt po znalezieniu sponsora, który sfinansuje zakup kolejnych nadajników będzie kontynuowany.

Zespół, który bada biologię wędrówki ślepowrona tworzą dr Mateusz Ledwoń z  Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN w Krakowie oraz dr Jacek Betleja z Działu Przyrody Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Zakup trzech nadajników został sfinansowany przez firmę Krakowskie Zakłady Eksploatacji Kruszywa „Kruszywo S.A.” Na terenie dwóch żwirowni, gdzie prowadzone jest wydobycie przez Kruszywo S.A. gniazduje prawie 30% polskich ślepowronów.

ZAMKNIJ X
Strona używa plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Plików Cookies. OK, AKCEPTUJĘ